استاد شهید سه گونه تعریف از عدالت به معناى:                                                      

 1- مساوات 2- تساوى در مقابل قانون 3- رعایت توازن در اجتماع ارائه مى‏کند. [70] از نظر وى عدالت با آزادى نه تنها متعارض نیست بلکه متلائم است. از نظر وى، مدنى بالطبع بودن انسان به معناى زندگى اجتماعى غریزى و جبرى او نیست، بلکه منظور زندگى اجتماعى و قراردادى و انتخابى انسان‏ها است که در پرتو آن استعدادها و قابلیت‏هاى افراد با عقلانیت، اختیار و آزادیشان فعلیت مى‏یابد. نکته مهم آن است که نوع خدمت اجتماعى افراد و جایگاه آن‏ها به شکل غریزى و طبیعى و از پیش تعیین شده نیست و بستگى تام به عملکرد و تلاش و اختیار افراد در میدان وسیع عمل و مسابقه اجتماعى دارد تا هر کس متناسب با ذوق و استعداد و لیاقت و فعالیت خویش، مقام، شغل و کارى را جهت فعلیّت بخشیدن به استعدادهایش انتخاب کند. [71] بنابراین، همه افراد باید جهت استیفاى حقوق و تحقّق استعدادهایشان از فرصت برابر و آزاد براى شرکت در مسابقه تحقّق استعدادها و عمل به تکالیف ضرورى و شرعى برخوردار باشند و آزاد بدین معنا است که مانع و خللى جهت شرکت افراد در مسابقه وجود نداشته باشد و از سویى عدالت ایجاب مى‏کند از امکانات مساوى و برابر براى شرکت در مسابقه برخوردار باشند. بدیهى است همین عمل به تکالیف و وظایف و تحقّق هر چه بیشتر استعدادها در یک فضاى مسابقه عادلانه و مبتنى بر مساوات، موجد حق است و افراد با انجام بیشتر و بهتر وظایف، ازاستحقاق و مقام بالاترى بنا به آیه (إنّ أکرمکم عِند اللَّه أتقاکم ...) [72] برخوردار خواهند شدو به آزادى واقعى بیشترى که همان سعادت و رهایى از موانع و محدودیت‏هاى نفسانى وطاغوتى است خواهند رسید. [73] و شأن و مرتبه اجتماعى و منزلت درخور استحقاق خودمى‏یابند.